Χρύσανθος Κατσιμαγκλής
Ψυχίατρος - Ψυχοθεραπευτής, Στρατιωτικός Ιατρός
Κατάθλιψη
Τι είναι η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη είναι μια διαταραχή που σε κάνει να λυπάσαι και να υποφέρεις ψυχικά και διαφέρει από τη φυσιολογική θλίψη. Η κατάθλιψη μπορεί να σας δυσκολέψει να εργαστείτε, να μελετήσετε ή να κάνετε καθημερινές εργασίες.
Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω κατάθλιψη;
-
Τα άτομα με κατάθλιψη νιώθουν πεσμένα την πιο πολλή ώρα για τουλάχιστον δύο εβδομάδες. Έχουν επίσης τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω δύο συμπτώματα:
-
Δεν απολαμβάνουν ούτε ενδιαφέρονται να κάνουν τα πράγματα που συνήθιζαν και χαίρονταν να κάνουν πιο πριν.
-
Νιώθουν λυπημένοι, πεσμένοι, απελπισμένοι ή εκνευρισμένοι το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν κάθε μέρα.
Η κατάθλιψη μπορεί επίσης να σας κάνει:
-
Να χάσετε ή πάρετε βάρος.
-
Να κοιμάστε πολύ ή πολύ λίγο.
-
Να νιώθετε κουρασμένοι ή σαν να μην έχετε ενέργεια.
-
Να νιώθετε ένοχοι ή σαν να μην αξίζετε τίποτα.
-
Να ξεχνάτε πράγματα ή αισθάνεστε μπερδεμένοι και να σας
είναι δύσκολο να συγκεντρωθείτε.
-
Να κινείστε και να μιλάτε πιο αργά απ’ ό,τι συνήθως.
-
Να συμπεριφέρεστε ανήσυχα ή δυσκολεύεστε να μείνετε ακίνητος
-
Να σκέφτεστε τον θάνατο ή την αυτοκτονία
Εάν νομίζετε ότι μπορεί να έχετε κατάθλιψη επισκεφθείτε το γιατρό σας. Μόνο ένας ειδικός στην ψυχική υγεία μπορεί να πει με βεβαιότητα εάν έχετε κατάθλιψη.
Δείτε κάποιον ειδικό αμέσως αν έχετε σκέψεις να βλάψετε τον εαυτό σας ή να αυτοκτονήσετε!
Ποιες είναι οι θεραπείες για την κατάθλιψη;
Τα άτομα που έχουν κατάθλιψη μπορούν να λάβουν μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες θεραπείες:
-
Φάρμακα που θεραπεύουν την κατάθλιψη.
-
Ψυχοθεραπεία με εκπαιδευμένο θεραπευτή.
-
Συσκευές που διοχετεύουν μαγνητικά κύματα ή ηλεκτρισμό στον εγκέφαλο.
Τα άτομα με κατάθλιψη που δεν είναι πολύ σοβαρή μπορούν να βελτιωθούν παίρνοντας φάρμακα ή μιλώντας με έναν ειδικό. Τα άτομα με σοβαρή κατάθλιψη χρειάζονται συνήθως φάρμακα για να βελτιωθούν και μπορεί επίσης να χρειαστεί να λάβουν ψυχοθεραπεία.
Στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών με κατάθλιψη η φαρμακευτική θεραπεία ή η ψυχοθεραπεία ή ο συνδυασμός τους αρκεί για να υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Πολύ σπάνια μπορεί να χρειαστεί η εφαρμογή Διακρανιακής Μαγνητικής Διέγερσης (repetitive Transcranial Magnetic Stimulation – rTMS) ή Ηλεκτροσπασμοθεραπείας.
Η νοσηλεία ενδείκνυται όταν υπάρχουν έντονες σκέψεις αυτοκτονίας και τίθεται ζήτημα ασφάλειας του ασθενούς, όταν το περιβάλλον του ασθενούς είναι πολύ επιβαρυντικό και δυσκολεύει τη θεραπεία ή όταν δεν υπάρχει κανένα υποστηρικτικό περιβάλλον και η κατάθλιψη είναι αρκετά σοβαρή ώστε να μην επιτρέπει στον ασθενή να φροντίσει τον εαυτό του.
Πότε θα νιώσω καλύτερα;
Και οι δύο κύριες θεραπευτικές επιλογές χρειάζονται λίγο χρόνο για να αρχίσουν να λειτουργούν.
-
Οι περισσότεροι άνθρωποι που παίρνουν φαρμακευτική αγωγή αρχίζουν να αισθάνονται καλύτερα μέσα σε δύο εβδομάδες από την έναρξη της θεραπείας, αλλά μπορεί να περάσουν τέσσερις έως οκτώ εβδομάδες πριν το φάρμακο εκδηλώσει την πλήρη δράση του.
-
Οι περισσότεροι άνθρωποι που λαμβάνουν ψυχολογική θεραπεία αρχίζουν να αισθάνονται καλύτερα μέσα σε λίγες εβδομάδες, αλλά μπορεί να χρειαστούν οκτώ έως δέκα εβδομάδες έως ότου έχουν το μεγαλύτερο όφελος.
Εάν η πρώτη θεραπεία που θα δοκιμάσετε δεν σας βοηθήσει, ενημερώστε το γιατρό σας, αλλά μην τα παρατήσετε. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσουν διαφορετικές θεραπείες ή συνδυασμούς θεραπειών προτού βρουν μια προσέγγιση που να λειτουργεί. Συνεργαστείτε με τον γιατρό σας ώστε να βρείτε τη θεραπεία που είναι κατάλληλη για εσάς. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να τα βγάλετε πέρα όσο αναζητάτε τη σωστή θεραπεία ή όσο περιμένετε να αρχίσει να λειτουργεί η θεραπεία σας.
Πώς μπορώ να αποφασίσω ποια θεραπεία θα κάνω;
Μαζί με τον γιατρό σας μπορείτε να επιλέξετε την καταλληλότερη θεραπεία για εσάς. Τα φάρμακα μπορεί να λειτουργήσουν λίγο πιο γρήγορα από την ψυχοθεραπεία. Αφετέρου, τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες (αν και κατά κανόνα ήπιες και παροδικές) και επίσης σε μερικούς ανθρώπους δεν αρέσει η ιδέα της λήψης φαρμάκων.
Από την άλλη, η ψυχοθεραπεία περιλαμβάνει το να μιλήσετε για τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τα βιώματά σας με έναν άγνωστο. Αυτό είναι δύσκολο για μερικούς ανθρώπους.
Τι γίνεται αν παίρνω φάρμακα για την κατάθλιψη και θέλω να μείνω έγκυος;
Ορισμένα φάρμακα για την κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στο έμβρυο, αλλά η κατάθλιψη χωρίς θεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να του προκαλέσει σοβαρότερα προβλήματα. Τα περισσότερα φάρμακα για την κατάθλιψη είναι ασφαλή κατά τη διάρκεια της κύησης, ενώ ορισμένα είναι ασφαλέστερα από άλλα. Εάν θέλετε να μείνετε έγκυος, ενημερώστε το γιατρό σας αλλά μην σταματήσετε να παίρνετε τα φάρμακά σας. Μαζί με τον γιατρό σας μπορείτε να σχεδιάσετε την πιο ασφαλή στρατηγική για να αποκτήσετε το μωρό σας.
Χρύσανθος Κατσιμαγκλής
Ψυχίατρος - Ψυχοθεραπευτής